Wieńcząc obrady w Liège, które towarzyszyły obchodom 50-tej rocznicy założenia belgijskiego Centre d’Action Laïque, uroczyście apelujemy do wszystkich obrońców praw podstawowych, aby zaczęli aktywnie promować ideę świeckości jako zasady uniwersalnej, gwarantującej jednostkom poszanowanie wolności osobistych, a społeczeństwu – pokojowe współistnienie wszelkich religii i światopoglądów.
W świecie, który przekształcił się w globalną wioskę, nasze społeczeństwa zmagają się z nieznanymi dotąd wyzwaniami związanymi z masowymi migracjami, z poważnymi zmianami klimatu oraz z rozwojem technologii cyfrowych. Równocześnie postęp, który dokonał się w dziedzinie etyki w ostatnich dekadach, a którego zdobycze zdawały się niezaprzeczalne, stoi dzisiaj pod znakiem zapytania na skutek coraz bardziej zuchwałych ataków ze strony ruchów politycznych o charakterze ekstremistycznym lub napędzanych przez religijny dogmatyzm. W Europie, jak i na całym świecie, prawa podstawowe, zarówno te wypracowane metodą małych kroków, jak i te zdobyte za sprawą wielkich rewolucji, są obecnie zagrożone. W tej sytuacji konieczne jest podjęcie zdecydowanych działań.
Świeckość opiera się na zasadzie neutralności władz publicznych i zapewnia wszystkim ludziom możliwość korzystania z praw i wolności, niezależnie od ich pochodzenia, przekonań, wyznania lub jakiejkolwiek innej cechy. Zasada świeckości jest nierozerwalnie związana z autonomią jednostki i z szacunkiem dla cudzej wolności. Zapewnia ona wspólne ramy, pozwalając każdej osobie na myślenie w sposób niezależny i dokonywanie samodzielnych wyborów. Świeckość oznacza walkę z dyskryminacją i prowadzenie solidarnej polityki, zapewniającej emancypację obywateli poprzez dostęp do wiedzy. Najwyższa pora, aby ta fundamentalna zasada demokracji liberalnej (i niezbędny element pokojowego współistnienia) zyskała należne uznanie.
Idea świeckości państwa stanowi dziedzictwo epoki Oświecenia. Jako zasada organizacji państwa świeckość okazała się nieodzowna dla rozwoju ustroju demokratycznego. Świeckie państwo, będące gwarantem praw człowieka i podstawowych wolności, chroni prawo do wiary, niewiary oraz do zmiany religii lub przekonań. Świeckość postuluje rozwój więzi społecznych w sposób wolny od wszelkich determinizmów oraz uznanie prawa jednostki do samostanowienia.
Przekonani, że:
– zasada świeckości ustanawia i chroni wartości takie jak wolność, równość i solidarność;
– świeckość umożliwia pokojowe współistnienie wszelkich religii i światopoglądów;
– świeckość nie jest opcjonalna – jest warunkiem koniecznym do zapewnienia poszanowania wszystkim ludziom oraz uniwersalną zasadą, niezależną od partykularnych interesów;
my, niżej podpisani, uroczyście apelujemy o uznanie świeckości za niezbędny wymóg liberalnej demokracji.
Wzywamy władze publiczne na wszystkich kontynentach do uznania tej zasady, a także do obrony zapisów o świeckości w konstytucjach i traktatach międzynarodowych. Świat jutra będzie należał do dzisiejszej młodzieży. Chrońmy dla niej zdobycze przeszłości i zabezpieczmy jej przyszłość.
Podpisano:
- Henri Bartholomeeusen, przewodniczący Centrum Akcji Laickiej (Belgia)
- Isabel Allende Bussi, przewodnicząca Senatu (Chile)
- Jean Ziegler, wice-przewodniczący komitetu konsultacyjnego Rady Praw Człowieka ONZ (Szwajcaria)
- Mokhtar Trifi, laureat nagrody Nobla, wiceprzewodniczący Światowej Organizacji przeciwko torturom (Tunezja)
- Marco Cappato, były eurodeputowany, fundator „Nauki dla Demokracji” i „Eumans”, skarbnik stowarzyszenia Luca Coscioni (Włochy)
- Karl-Heinz Lambertz, Przewodniczący Komitetu REgionw unii Europejskiej (Belgia)
- Giulio Ercolessi, Przewodniczący Europejskiej Federacji Humanistycznej (Włochy)
- Andrew Copson, Przewodniczący Międzynarodowych Humanistów (Humanists International) (Wielka Brytania)
- Joan-Francesc Pont Clemente, Profesor prawa na Uniwersytecie w Barcelonie, przewodniczący Fundacji Francisco Ferrer (Hiszpania)
- Max Bojarski, Kongres Świeckości (Polska)
zobacz całą listę ponad 500 sygnatariuszy i również się dopisz!
